آنژیوگرافی، اقدامی تهاجمی و تشخیصی جهت ارزیابی میزان و نحوه خونرسانی درون رگ های مهم بدن (سرخرگ یا سیاهرگ) است. این رگ های مهم در ارگان هایی مثل قلب، گردن، کلیه ها و پاها می تواند مورد بررسی قرار گیرد. تزریق یک ماده حاجب (رنگی) کمک می کند تا مسیر حرکت خون و انسداد احتمالی درون رگ مشخص تر شود. در این روش تشخیصی معمولا از اشعه ایکس برای تصویربرداری استفاده می شود.
با استفاده از آنژیوگرافی تشخیصی، برخی بیماری ها و اختلالات شناسایی می شوند:
- بیماری کرونری قلبی (رگ های اصلی قلب)
- بیماری عروق محیطی مثل واریس های عمقی
- آترواِسکِلروز
- لخته های خون
- آنوریسم
آمادگی های قبل از انجام آنژیوگرافی تشخیصی
اطمینان از کارکرد طبیعی کلیه ها و انعقاد طبیعی خون برای انجام آنژیوگرافی ضروری است. معمولا پزشک معالج شما درخواست آزمایشات مربوط را می دهد.
- اگر دارویی مصرف می کنید با پزشک خود درباره ادامه یا قطع آن مشورت کنید
- معمولا داروهایی مثل آسپیرین، وارفارین یا پلاویکس از چند روز قبل باید قطع شوند. اما جهت اطمینان و زمان قطع آن با پزشک خود مشورت نمایید
- بعد از صرف شام، بهتر است تا صبح ماده خوراکی جامد استفاده نکنید و ناشتا باشید. مصرف مایعات بلامانع است
اقدامات حین آنژیوگرافی
- محل ورود به رگ (کشاله ران یا دست) را ضدعفونی و بی حس می کنند
- پزشک لوله بسیار باریکی به نام کاتتر را وارد رگ کشاله ران یا دست شما می کند
- این لوله باریک به سمت رگ مورد نظر به آرامی حرکت داده می شود
- در نقطه مورد نظر، تزریق ماده رنگی انجام می شود. در این حالت ممکن است احساس گرگرفتگی، تهوع یا نیاز به دفع ادرار پیدا کنید که گذرا است
اقدامات پس از آنژیوگرافی
- بر روی نقطه ای که کاتتر وارد رگ شما شده است، جهت جلوگیری از خونریزی حداقل به مدت 15 دقیقه فشار مستقیم وارد می کنند
- اگر از رگ کشاله ران وارد شده باشند، نیاز است که به مدت 4 تا 6 ساعت، روی تخت دراز بکشید
- بهتر است خودتان روز ترخیص رانندگی نکنید. در بسیاری از موارد در همان روز انجام آنژیوگرافی، چند ساعت بعد، مرخص می شوید
- در سه روز پس از آنژیوگرافی از بلند کردن اجسام سنگین (بیش از 5 کیلوگرم)، وارد آوردن فشار زیاد یا چمباتمه زدن پرهیز کنید. بر این اساس، مهم است که دچار یبوست نشوید
- اگر مبتلا به دیابت هستید، از مصرف متفورمین تا 48 ساعت پس از آنژیوگرافی پرهیز کنید. این موضوع را با پزشک خود مشورت نمایید
- مصرف مایعات فراوان پس از آنژیوگرافی جهت دفع سریع تر ماده حاجب (رنگی) ضروری است تا به کلیه ها آسیبی وارد نشود