بیماری های قلبی و دخانیات

مصرف دخانیات شامل سیگار، قلیان، سیگار الکترونیک، ویپ، پاد، ماد، محصولات تنباکو گرم شده مثل آیکاس است. تقریبا همه محصولات جدید دخانیات، فرآورده ها و کالاهای تولید شده توسط صنعت و کارخانه های بزرگ توتون و تنباکو در دنیا هستند. برخی افراد فکر می کنند که آسیب سیگار و سایر محصولات دخانی محدود به سرطان ریه است. در حالیکه علاوه بر سرطان ریه، سیگار و محصولات دخانی خطر حداقل پانزده سرطان دیگر در بدن را افزایش می دهند. اما دخانیات، یکی از عوامل شناخته شده گرفتگی عروق بدن و بروز سکته های قلبی و مغزی نیز است. خطر سکته قلبی و سکته مغزی با مصرف سیگار حدود 3 برابر بیشتر می شود. خطر نارسائی قلب با مصرف سیگار حدود دو برابر افزایش می یابد. احتمال ابتلا به بیماری پرفشاری خون (فشار خون بالا) با مصرف سیگار حدودا 40 درصد بیشتر می شود. خطر بیماری عروق محیطی و عوارض آن شامل خونرسانی ضعیف به پاها با مصرف سیگار حدود 5 برابر بیشتر می شود. افزایش بیماری فیبریلاسین دهلیزی به عنوان یکی از شایع ترین و خطرناک ترین آریتمی ها (بیماری نامنظمی ضربان قلب) با مصرف سیگار حدود 1.5 برابر است. دخانیات خطر ایجاد لخته در بدن را نیز بیشتر می کند در نتیجه احتمال بروز بیماری هایی مثل آمبولی ریه و ترومبوز ورید عمقی نیز افزایش می یابد.

نکته هشداردهنده این است که بروز عوارض قلبی عروقی ناشی از سیگار و مواد دخانی، حتی با مصرف اندک آن نیز ایجاد می شود. درباره ارتباط سیگار و بروز سرطان ریه، تعداد نخ سیگار و تعداد سال های مصرف آن بسیار مهم است اما در بیماری های قلبی چنین رابطه مستقیمی وجود ندارد. هر وعده قلیان بر حسب میزان مصرف، معادل 20 تا 200 نخ سیگار می شود. 

اگر فردی در مجاورت شما سیگار مصرف می کند و به نوعی دریافت کننده دود دست دوم هستید، خطر بروز بیماری های قلبی عروقی در شما تا 40 درصد افزایش یافته است.   

از سوی دیگر، با ترک سیگار و دخانیات خطر بسیاری از این بیماری ها کاهش می یابد. به طور مثال، با ترک کامل سیگار طی حدود دو سال، خطر سکته قلبی افزایش یافته، نصف می شود. اگر فرد 15 سال به دور از دخانیات باشد، خطر سکته قلبی وی مثل فردی می شود که هیچ وقت سیگار نکشیده است.

تبلیغات شرکت های دخانی درباره بی خطر یا کم خطر بودن محصولات جدید دخانی مثل ویپ و آیکاس، به دور از واقعیت است. همچنین ادعای کمک به ترک سیگار با محصولات جدید دخانی، دارای شواهد علمی کافی نیست.

تبلیغات شرکت های دخانیات درباره محصولات جدید دخانی که فاقد شواهد علمی است:

بی خطر یا کم خطرتر از سیگار x

کمک به ترک سیگار x

بسیاری از افراد نمی دانند که برای ترک سیگار و دخانیات، داروهای موثر وجود دارد. قرص، آدامس و برچسب فرآورده های مختلف دارویی در این زمینه هستند. این داروها با مکانیسم های مختلف، میل فرد سیگاری به نیکوتین را کمتر می کنند. نیکوتین ماده ای در توتون و تنباکو است که عامل اصلی وابستگی و اعتیاد جسمی به سیگار می باشد. بیشتر سیگارهای الکترونیک و ویپ نیز دارای نیکوتین در مایع خود می باشند تا وابستگی فرد به ویپ و خرید مجدد محصول را تضمین کنند. البته در کنار وابستگی جسمی به سیگار و محصولات دخانی، وابستگی روانی نیز موضوعی مهم و جدی است. در کلینیک های ترک سیگار، به فرد کمک می شود تا وابستگی جسمی و روانی خود را با دارودرمانی و رفتاردرمانی مدیریت کند.